Zo ziet een wereld eruit met 100% duurzame energie

Een historisch nieuw rapport van Energy Watch laat zien dat 100% duurzame energie binnen bereik ligt van enkele decennia.

Door Frans van den Heuvel, Solarcentury

De belangrijkste en meest geaccepteerde systeemovergang die nodig is om de klimaatverandering aan te pakken en de emissies te beperken, is de snelle overgang van fossiele brandstoffen naar duurzame energie. Maar tot nu toe heeft geen enkel actieplan ooit aangetoond hoe we kunnen overschakelen op 100% duurzame energie en ook niet wat de economische redenen daarvoor zouden zijn.

Maar vorige maand is dit fundamenteel veranderd. We hebben nu een duidelijk beeld van ons alternatieve schone energiesysteem. Energy Watch Group heeft samen met de LUT Universiteit in Finland laten zien dat de wereld nog voor 2050 volledig op nul broeikasgasenergie kan draaien, van elektriciteit en warmte tot transport en ontzilting.

Dit in een historisch en visionair rapport. Een 100% duurzame energiesysteem, dat per uur is gemodelleerd, voor het eerst wereldwijd, toont aan hoe dit kan worden bereikt, en tegen lagere kosten dan onze huidige wereldwijde energievoorziening. We kunnen overschakelen op 100% duurzame energie, op een meer concurrerende wijze dan door te blijven werken met fossiele brandstoffen.

In het rapport wordt uitgelegd hoe zij met grote toewijding en visie een roadmap hebben ontwikkeld om te bereiken waar onze jonge generatie om roept. Dit onderzoek voegt niet alleen nog een studie toe over klimaatvriendelijke toekomstige energiesystemen, maar opent rigoureus een nieuw perspectief op een overgang naar 100% duurzame energie binnen de komende twee tot drie decennia. Een volledige energietransitie naar 100% duurzame energie is niet alleen haalbaar, maar ook goedkoper dan het huidige wereldwijde energiesysteem. Bovendien schept het meer banen en biedt het alle regio’s in de wereld de kans om energieonafhankelijk te worden, waardoor de kansen op vrede en stabiliteit toenemen.”

Kort samengevat, de auteurs schetsen een 100% duurzame energiewereld met op alle fronten een win-win situatie.

Zo ziet onze 100% duurzame energiewereld eruit:

1. Alles wordt aangedreven door elektriciteit

Tegen 2050 is meer dan 90% van onze energie afkomstig van elektriciteit. Fossiele brandstoffen worden volledig uitgebannen en wat resteert wordt opgewekt op basis van elektriciteit, of op basis van biobrandstoffen. Deze energie zal plaatselijk en regionaal worden geproduceerd, en is onder andere veel energie-efficiënter omdat wij het gaan gebruiken dicht in de buurt van waar het wordt geproduceerd, in tegenstelling tot dat het grote afstanden moet afleggen om ons te bereiken.

2. Zonne-energie gaat het grootste deel van onze energie leveren

Fotovoltaïsche zonne-energie (PV) gaat bijna 70% van onze elektriciteit leveren naast een combinatie van windenergie (18%) en energie uit biomassa en afval (6%), waterkracht (3%) en geothermische energie (2%). Windenergie en zonnepanelen maken straks 96% van de totale elektriciteit en 87% van de totale energievoorziening uit.

3. Energie wordt goedkoper dan nu het geval is

Een 100% duurzaam energiesysteem is een aanzienlijk goedkopere optie dan het systeem dat we nu hebben. Dit is een win-winsituatie voor iedereen, omdat het zowel economische- als milieuvoordelen biedt. In het Midden-Oosten en Noord-Afrika zal de prijs van de energieproductie met meer dan 30% dalen, in Noord-Amerika 22%, in Zuid-Amerika 34% en in Europa 15%, waarbij tegen 2050 de CO2-uitstoot tot nul wordt gereduceerd. De Levelised Cost of Electricity (LCoE), ofwel de kostprijs van elektriciteit over de levensduur van een installatie, daalt van ongeveer 78 €/MWh in 2015 tot ongeveer 53 €/MWh in 2050.

4. Geen CO2-uitstoot van energie in 2050, of eerder.

Energie gerelateerde broeikasgasemissies waren verantwoordelijk voor meer dan 60% van de totale wereldwijde broeikasgasemissies in 2015. In tegenstelling tot wat vaak wordt beweerd, is een rigoureuze ontkoling van de elektriciteits- en verwarmingssector mogelijk tegen 2030. De vervoerssector zal in eerste instantie achterblijven, maar realiseert een grote daling van de uitstoot van broeikasgassen van 2030 tot 2050. De jaarlijkse wereldwijde broeikasgasemissies in de energiesector dalen gestaag van ongeveer 30 Gton CO2eq in 2015 naar nul in 2050.

5. Er worden miljoenen lokale banen gecreëerd

Hier wordt het verhaal van duurzame energie nog beter. In 2015 telde de wereldwijde energiesector ongeveer 20 miljoen banen, met meer dan 70% in de sector fossiele brandstoffen. Tegen 2050 zullen in de sector meer dan 22 miljoen mensen werkzaam zijn. De negen miljoen banen in de wereldwijde kolenindustrie zoals blijkt uit cijfers van 2015, zullen tegen 2050 tot bijna nul zijn teruggebracht. Maar dit wordt meer dan gecompenseerd door de 15 miljoen nieuwe banen in de duurzame energiesector.

Hoe kunnen we ervoor zorgen dat 100 procent duurzame energie wordt geproduceerd?

Het recente rapport van de LUT University en de Energy Watch Group bewijst dat een 100% duurzame overgang niet alleen haalbaar is, het is concurrerender en zal meer banen creëren dan onze huidige energie-infrastructuur. Het is duidelijk de veiligste en meest betrouwbare roadmap naar economische welvaart in de 21e eeuw. Tegelijkertijd is het de belangrijkste uitdaging voor de mensheid.

Vriend en vijand zijn het er ondertussen over eens dat de total cost of ownership voor duurzame energie zoals zonne- en windenergie concurrerender is dan fossiele energie in de komende decennia.

De investeringsuitgaven voor duurzame energie zijn echter aanzienlijk hoger, terwijl de operationele kosten aanzienlijk lager zijn. Dit zal er in feite toe bijdragen dat veel investeringsfondsen worden ingezet, die over een lange periode een stabiel en eerlijk rendement gaan opleveren.

Volgens Hans-Josef Fell van Energy Watch is het nu aan onze politici: ”We moeten het debat veranderen: Een overgang naar een wereldwijd 100% duurzaam energiesysteem is niet langer een kwestie van technische haalbaarheid of economische levensvatbaarheid, maar een kwestie van politieke wil. We hebben niet alleen ambitieuze doelstellingen nodig, maar ook stabiele en betrouwbare beleidskaders voor de lange termijn, die zijn aangepast aan de regionale omstandigheden en het milieu. Wij roepen de globale gemeenschap op om dringend een toekomstgerichte weg naar netto nul broeikasgas-emissies na te streven door een snelle verandering van de manier te introduceren waarop wij natuurlijke rijkdommen gebruiken en elektriciteit, warmte en vervoer leveren.”